ماڵپەری قورئانی پیرۆز

  •   پەیوەندی
  •   سەردێڕەکان
  •   سەرەتا

سەرەکیەکان

  •   ماڵەوە
  •   قورئانی پیرۆز
  •   زانیاری قورئان
  •   زانسته‌کانی قورئان
  •   اعجاز
  •   لێكۆڵینه‌وه‌ی قورئانی
  •   ته‌فسیری قورئان
  •   فێربوونی التجوید
  •   زیکرەکان
  •   فەرموودە قودسیەکان
  •   گەشەپێدانی مرۆیی
  •   کتێبخانه
  •   ڕۆژوو
  •   ژیانی پێغەمبەران
  •   موعجیزەی پێغەمبەران
  •   هه‌مه‌جۆر
  •   لینکەکان
  •   عقيدة
  •   ئيمان
  •   نوێژ
  •   پەروەردەی منداڵ
  •   قیامة
  •    هۆی دابەزین
  •   فیقه
  •   ئاداب
  •   چێرۆک و بەسەرهات
  •   واتای ئایەت
  •   بەهەشت
  •   دۆزەخ
  •   ئافرەتان
  •   تاوانه‌ گه‌وره‌کان
  •   خێزان
  •   رازی قورئانى
  •   عیباده‌ت
  •   ناوه‌ جوانه‌کانى خوا
  •   هاوه‌ڵانى پێغه‌مبه‌ر
  •   پێغەمبەر محمد (ص)
  •   چیڕۆکه‌ قورئانیه‌کان
  •   ژیان فێری کردم
  •   ژیانى زانایانى ئیسلام
  •   ووتەی زانایانی ئیسلام
  •   ووتەی ناوداران
  •   ووتەکانی سەرکەوتن

ئاماری ماڵپەر





ته‌فسیری ئاسان دابه‌زێنه‌


خوێندنەوەو تەفسیری قورئانی پیرۆز

- بۆ خویندنه‌وه‌ى قورئان و گوێ گرتن له‌ هه‌ر قورئانخوێنێک کلیک لێره‌ بکه
-  بۆ گوێ گرتن له‌ قورئان و خوێنه‌وه‌ى وبینینى ته‌فسیره‌که‌ى پێکه‌وه‌ به‌کوردى و زمانه‌ جیهانیه‌کان کلیک لێره‌ بکه

سەرەتا

گریــــان..به‌شى يه‌كه‌م...له‌قورئاندا

گریــــان..به‌شى يه‌كه‌م...له‌قورئاندا

نووسينى /سه‌وه‌ر حسن //نووسينگه‌ى ته‌فسير///گریان دیاردەیەكە لە دیاردەكانی هەڵچوونە دەروونییەكانی مرۆڤ، هەروەها فیترەتێكی مرۆییە وەك ئەوەی زانایانی تەفسیر باسیان لێوەكردووە... "إمام قرگبی" لە ڕاڤەی ئەو ئایەتەدا كە دەفەرموێت:

{وَأَنَّهُ هُوَ أَضْحَكَ وَأَبْكَى (43)} [النجم43 دەڵێت: "خوای گەورە هۆكارەكانی پێكەنین و گریانی داناوە".یاخود "عەتای كوڕی موسلیم" دەڵێت: "واتە دڵخۆش و غەمباری كرد، چونكە دڵخۆشی پێكەنین دەهێنێت و خەمباریش گریان".

قورئانی پیرۆز لە چەند جێگایەكدا ستایشی ئەو كەسانەی كردووە كە لە ترسی خوا دەگرین، وەك دەفەرموێت:{وَيَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ يَبْكُونَ وَيَزِيدُهُمْ خُشُوعًا (109)} [الإسراء]، واتە: "ئەوانە سوژدە و كڕنوش دەبەن و دەگرین و ئەسرینی خۆشەویستی پەروەردگار لە چاوانیان دەبارێت، فرمێسكی ئیمان و شادیی هەڵدەوەرێنن". 
قورئان باس لەو كەسانە دەكات كە گوێبیستی قورئان دەبن و وەك داننانێك بە تاوانەكانیاندا فرمێسك چاوەكانیان دەگرێت:{وَإِذَا سَمِعُوا مَا أُنْزِلَ إِلَى الرَّسُولِ تَرَى أَعْيُنَهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ مِمَّا عَرَفُوا مِنَ الْحَقِّ يَقُولُونَ رَبَّنَا آمَنَّا فَاكْتُبْنَا مَعَ الشَّاهِدِينَ (83)} [المائدة]، واتە: هەركاتێك گوێیان لەو قورئانە دەبێت كە بۆ پێغەمبەر ڕەوانە كراوە چاوەكانیان پڕدەبێت لە ئەسرین، چونكە تێدەگەن و هەق و ڕاستی دەناسن و دەڵێن: پەروەردگارا ئێمە باوەڕمان هێناوە (بە ئاینی ئیسلام) داواكارین لەڕیزی (پەیڕەوان) و شایەتەكاندا تۆمارمان بكەیت.
هەروەها دەفەرموێت:{أَفَمِنْ هَذَا الْحَدِيثِ تَعْجَبُونَ (59) وَتَضْحَكُونَ وَلَا تَبْكُونَ (60)} [النجم] واتە: ئایا ئێوە ئەم قسە و گوفتارانەتان پێ‌ سەیرە؟ و پێی پێدەكەنن و گریانتان نایەت؟
{وَيَخِرُّونَ لِلْأَذْقَانِ يَبْكُونَ وَيَزِيدُهُمْ خُشُوعًا (109)} [الإسراء] واتە: ئەو كەسانە كاتێك قورئانیان بەسەردا دەخوێنرێتەوە دەگرین، ئەو پەند و ئامۆژگاریانەش كە لە ئایەتەكاندایە زیاتر ترسیان لە خوا تێدا دەچێنێت، واتە ملكەچی بۆ فەرمانی پەروەردگار و گوێڕایەڵیان تێدا دروستدەكات.
خوای گەورە دەفەرموێت:{أُولَئِكَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ مِنْ ذُرِّيَّةِ آدَمَ وَمِمَّنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوحٍ وَمِنْ ذُرِّيَّةِ إِبْرَاهِيمَ وَإِسْرَائِيلَ وَمِمَّنْ هَدَيْنَا وَاجْتَبَيْنَا إِذَا تُتْلَى عَلَيْهِمْ آيَاتُ الرَّحْمَنِ خَرُّوا سُجَّدًا وَبُكِيًّا (58)} [مريم]، واتە: هەركاتێك ئایەتەكانی خوای میهرەبانیان بەسەردا بخوێنرێتەوە، بەپەلە سوژدە دەبەن و ئەسرین لە دیدەیان دەبارێت و دەگرین.
"إبن كپیر" لە ڕاڤەی ئەم ئایەتەدا دەڵێت: "كڕنوش و سوژدەیان برد بۆ پەروەردگاریان، وەك ملكەچی و سوپاس و ستایش بەرامبەر بەو بەخششە مەزنانەی هەیانە... لەبەرئەوە زانایان كۆكن لەسەر سوژدە بردن لەوێدا، وەك ئیقتیدایەك بەوان و گرتنەبەری ڕێگا و ڕێبازیان".
لە فەرموودەیەكدا كە ئیمامی بوخاری گێڕاویەتیەوە، پێغەمبەر (صلى الله عليه‌ وسلم) دەفەرموێت: [حەوت كۆمەڵ هەن پەروەردگار لە قیامەتدا لەژێر سێبەری عەرشی خۆیدا دایاندەنێت...] یەكێك لەو كۆمەڵانە [كەسێك یان پیاوێكە یادی خوا دەكات، چاوەكانی فرمێسك دەڕژن...]. لەفەرموودەیەكی تردا دەفەرموێت: [ئەو چاوە ئاگر نایسوتێنێت كە لەترسی خوا بگری].
"إمام بخاری" لە "ئەنەس"ەوە گێڕاویەتیەوە، پێغەمبەر (صلى الله عليه‌ وسلم) چووە لای كوڕەكەی كە لە سەرەمەرگدا بوو، چاوەكانی پڕبوون لە ئەسرین و فرمێسك، "عەبدولڕحمانی كوڕی عەوف" وتی: تۆش ئەی پێغەمبەری خوا دەگریت؟
پێغەمبەر (صلى الله عليه‌ وسلم) فەرمووی: "ئەی كوڕی عەوف ئەمە ڕەحمەتە"... پاشان فەرمووی: "چاو فرمێسك دەڕێژێت و دڵیش غەمبار. هیچ ناڵێین جگە لەوەی پەروەردگار ڕازی بكات، ئیبراهیم! بۆ جیابوونەوە و ڕۆیشتنی تۆ خەمبارین".
لەو ئایەت و فەرموودانەوە بۆمان دەردەكەوێت كە ئیسلام هانی گریان دەدات لە ترسی خوای گەورە و خۆشەویستییەوە. 
گریان و كاریگەری لەسەر مرۆڤ لەرووی فسیۆلۆژیەوە جێگای مشتومڕ و قسەوباسە، بەڵام لەڕووی دەروونییەوە 
هەموو مافەکانی پارێزراون بۆ ماڵپەری قورئانی پیرۆز