ماڵپەری قورئانی پیرۆز

ئه‌ندازیار عوسمان.......رۆژى قیامه‌ت رۆژێکى سه‌خت و نا هه‌مواره‌ ، مرۆڤ په‌شیمان ده‌بێته‌وه‌ و ، له‌ په‌شیمانىدا هه‌ردوو ده‌ستى خۆى ده‌گه‌زێ و ده‌ڵێ خۆزگه‌ دواى پێغه‌مبه‌ر بکه‌وتمایه‌ : [ويوم يعضُّ الظالم على يديه يقول ياليتني اتخذت مع الرسول سبيلا ] (الفرقان : 27 ).

کار بکه‌ وه‌ک ئه‌وه‌ى پێویستت به‌ پاره‌ نه‌بێت،خوشه‌ویستى بکه‌ وه‌ک ئه‌وه‌ى له‌ خۆشه‌ویستى زیانت پێنه‌گه‌یشتبێت ،سه‌ما بکه‌ وه‌ک ئه‌وه‌ى که‌س نه‌تبینێت.

نوسینگه‌ى ته‌فسیر .. نوسینى : خالد محمد خالد ..وه‌رگێڕانى : سهام به‌رزنجى/ به‌ڵێ‌.. پێغه‌مبه‌ر(صلى الله عليه وسلم) به‌رده‌وام بوو له‌سه‌ر وازهێنان له‌و دیاریكردنه‌ بۆ قه‌ده‌ر كه‌ هه‌نگاوه‌كانی

نوسینى : بورهان موحه‌مه‌د ئه‌مین / ئاماده‌کردنى : چێنه‌ر / ئايه‌ته‌كه‌ : (ابن المنذر) و (ابن ابى حاتم) له‌ (رزين) ه‌وه‌ ده‌گێڕنه‌وه‌, ده‌ڵێت : دووپياو شه‌ريك بوون ,يه‌كێكيان به‌ره‌و شام ڕۆيشت و ئه‌وى ديكه‌شيان

وه‌رگێڕانى : ناصح ئیبراهیم سازانى /  ئه‌مه‌ش په‌یوه‌ندى به‌ سه‌رپێچیى پێشووه‌وه‌ هه‌یه‌.. ئاگاداربن ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌ کاتى نوێژێک دێته‌ پێشه‌وه‌ ئافره‌ت نوێژه‌که‌ى نه‌کات -له‌پڕ

١٨ . عن أبی هریره‌ (رض) عن رسول الله (صلى الله عليه وسلم) قال: قال الله عزوجل: إذا أحسن أحدکم إسلامه , فکل حسنه‌ یعملها تکتب بعشر أمثالها إلى سبعمأه‌ ضعف , و کل سیئه‌ یعملها تکتب له بمثلها حتى یلقى الله تعالى ) . رواه مسلم.
واته‌ :

نووسينى /سه‌روه‌ر حسن /نووسينگه‌ى ته‌فسير///ئەوە وشەیەكی سەلبیە و بەپێی توانا هەوڵی لێ دووركەوتنەوەی بدە! لەبری ئەوەی بە كەسێك بڵێیت بۆچی ئەو كارەت كرد، یان بڵێیت ئەو كارە مەكە، دەستەواژەكە بگۆڕە بە دەستەواژەیەكی ئیجابی، پێی بڵێ‌:

ڕات چۆنە ئەو كارە بكەیت؟! یان بڵێ‌: ئایا تۆش وادەبینیت (لەگەڵم هاوڕای) ئەم كارە باشترە؟!

نووسينى /د.صلاح عبدالفتاح الخالدى /نووسينگه‌ى ته‌فسير///دانیشتوانی شارەكە لەئاست سەرپێچی سنووربەزێن‌و فەرمان شكێنەكاندا ببوونە سێ‌ دەستە، یان باشتر بڵێین (بەدەربڕینی وردتری دەقی قورئان ببونە سێ‌ ئوممەت): 

نووسينى/م.عادل كريم /ئا: نه‌جات رواندزى ///(٥) ياسا بۆ مامەڵەكردن لەگەڵ هەردوو دونيا:

عن ئةبوهريرة (رض) عن النبي (صلى الله عليه وسلم) : قال الله تعالى: كذبني ابن آدم ولم يكن له ذلك, وشتمني ولم يكن له ذلك, فأما تكذيبه إياي, فقوله: لن يعيدني كما بدأني, و ليس أول الخلق بأهون عليّ من إعادته, وأما شتمه إياي فقوله: إتخذ الله ولدا, وأنا الأحد الصمد ,

لم ألد ولم أولد, ولم يكن لي كفوا أحد) . رواه البخاري ج 6 / 160 النسائي ج 4 / 114 . 

هەزارفەرمودە لە فەرمودەكانی سونەنی ئەبو داودی ئەسسەجەستانی//نووسینگه‌ی ته‌فسیر ///عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِكٍ: أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم رَكِبَ فَرَسًا, فَصُڕعَ عَنْهُ, فَجُحِشَ شِقِّهِ الأَيْمَنُ ، فَصَلَّى صَلاةً مِنَ الصَّلَوَاتِ وَهُوَ قَاعِدٌ, فَصَلَّيْنَا وَرَاءَهُ قُعُودًا،

 و: لە كاتێكدا كە ، پێغەمبەر(صلی الله علیه وسلم) لەگەڵ ئاغاو گەورەكانی قورەیش خەریكی حاڵی كردنیان بوو لە ئیسلام ، پیاوێكی كوێر كە ناوی (عبدالله ی كوڕی ام مكتوم) بوو ، هات بۆ لای و پێی وت : ، هاتووم بۆ ئەوەی نەختێ‌ قورئانم بۆ بخوێنی و لێم حاڵی بكەیت، پێغەمبەریش (صلی الله علیه وسلم) چونكە لە حاڵەتی گفتو گۆ كردنا بوو  لە گەڵ ئەوان ، ترسی هەبوو ، گەر روو لەوان وەرگیرێت ، تین بكاتە سە

نووسينى /سه‌روه‌ر حسن /نووسينگه‌ى ته‌فسير ///ئێمە ئەمڕۆ دونیای ڕۆژئاوا دەبینین بە ڕاستگۆیی لە مامەڵەدا جیا دەكرێنەوە، لەبەرئەوە نا كە ئاینەكەیان فەرمانیان پێ‌ دەكات، لە زۆربەیاندا ئایین نییە، بەڵكو لەبەرئەوەی ئاشكرایان كردووە كە ڕاستگۆیی بنەمای سەركەوتنە لە ژیاندا. 

نووسينى /د.صلاح عبدالفتاح الخالدى /نووسينگه‌ى ته‌فسير///كۆمەڵێك لە دانیشتوانی شارەكە خۆیان لەبەردەم ئەو دیاردە فریودەرانەیەی ماسییەكاندا ڕانەگرت، بەڵكو فێڵێكیان لە فەرمانەكەی خوادا دروست كردو بەو فێڵەش لە ڕۆژی ڕێ‌ پێنەدراوی ڕاوكردنیاندا ڕاوی ماسییەكانیان كرد.